Co skrywa nasza krew? Badania mogą przyczynić się do wykrycia wszelkich zaburzeń hormonalnych, chorób oraz infekcji wirusowych czy bakteryjnych. Poniżej znajduje się lista badań dla kobiet, które warto robić zależnie od wieku. Do badań należy odpowiednio się przygotować. Ceny badań są różne, zależy, w jakim laboratorium zlecimy badania. Najlepiej posiadać kartę pacjenta, którą upoważnia do kilkuprocentowego rabatu. Laboratoria oferują również bardzo ciekawe pakiety badań, które razem wychodzą dużo taniej niż kupując osobno. Każde wyniki badań należy konsultować ze swoim lekarzem prowadzącym, nawet jeśli mieszczą się w widełkach.
Badania krwi dla kobiet 20+ / 30+
- Pakiet tarczycowy: (TSH, FT3, FT4, aTPO, aTG)
- Lipidogram
- Glukoza na czczo
- Insulina na czczo
- Próby wątrobowe: ALT, ASPT, GGTP
- Kwas foliowy
- Witamina B12
- Żelazo, ferrytyna, transferyna
- Morfologia ogólna z rozmazem
- Mocz z osadem
- Hormony płciowe: LH, FSH, estradiol, testosteron, androstendion, progesteron, prolaktyna.
Cena kompletu badań (licząc osobno każde badanie): ~580zł – 650zł (zależnie od laboratorium).
*ceny badań na dzień 15.10.2020r.
Dla kobiet planujących ciążę / w ciąży: przeciwciała na różyczkę, cytomegalia, toksoplazmoza.
Badania krwi dla kobiet 40+ / 50+
- Pakiet tarczycowy: (TSH, FT3, FT4, aTPO, aTG)
- Lipidogram
- Glukoza na czczo, insulina na czczo
- Próby wątrobowe: ALT, ASPT, GGTP
- Kwas foliowy
- Witamina B12
- Żelazo, ferrytyna, transferyna
- Morfologia ogólna z rozmazem
- Mocz z osadem
Cena kompletu badań (licząc osobno każde badanie): ~360zł – 430zł (zależnie od laboratorium).
*ceny badań na dzień 15.10.2020r.
Słownik badań diagnostycznych
Prolaktyna – prolaktyna (w skrócie LTH) to hormon, produkowany przez przysadkę mózgową, macicę, gruczoły piersiowe i skórę u kobiet, a także przez przysadkę mózgową, prostatę i komórki skóry u mężczyzn. U mężczyzn, właściwe stężenie prolaktyny powoduje wydzielanie testosteronu. Zbyt niski poziom prolaktyny może z kolei powodować zaburzenia erekcji i być przyczyną obniżonego libido. Zbyt wysoka prolaktyna u mężczyzn powoduje ogólnie złe samopoczucie, brak energii itp. a u kobiet – zaburzenia miesiączkowania i obniżenie libido. Co ciekawe, zbyt niskie stężenie prolaktyny u kobiet może nie przynosić żadnych wyraźnych objawów.
Estradiol – estradiol, czyli w skrócie E2 to jeden z estrogenów, które pełnią bardzo istotną rolę u kobiet. E2 jest głównie odpowiedzialny za płodność, ale nie tylko! Ma wpływ na macicę, jajniki i ich prawidłową budowę i działanie. Odgrywa również niemałą rolę w samopoczuciu psychicznym. U mężczyzn, estradiol reguluje ruchliwość i jakość plemników, czyli ogólnie – wpływa na płodność. Co ciekawe, nawet subtelna zmiana w tonie głosu może wskazywać na jego zbyt niskie stężenie we krwi!
TSH – TSH (tyreotropina) to jedno z podstawowych badań, które mogą szybko potwierdzić lub wykluczyć zaburzenia pracy podwzgórza, przysadki i w konsekwencji – tarczycy. Przy niedoczynności tarczycy poziom TSH wzrasta, z kolei przy nadczynności – maleje. Konsekwencje związane z nieprawidłowym wynikiem TSH mogą wskazywać np. na coraz częściej diagnozowane Hashimoto. Powodem, który może sugerować wykonanie badania, może być kłopot z utratą wagi, mimo właściwej diety i aktywności fizycznej, lub odwrotnie – być związany z niewyjaśnionym chudnięciem.
FT3 i FT4 – Badanie FT3 (stężenie wolnej trijodotyroniny) i FT4 (stężenie tyroksyny) ocenia poziom hormonów tarczycy. Warto wykonać je razem z badaniem TSH. Wszystkie hormony tarczycy, czyli TSH, FT3 i FT4 działają wzajemnie na siebie. FT3 i FT4 mogą zarówno hamować produkcję TSH, jak i ją stymulować i pobudzać do pracy.
Niedoczynność tarczycy to zazwyczaj podwyższony poziom TSH i obniżony poziom FT3 i FT4. Najczęściej występujące objawy niedoczynności tarczycy to np. problem z utratą wagi, przybieranie na wadze, charakterystyczna „chrypka”, przesuszona skóra i włosy.
Z kolei przy niskim poziomie TSH a zbyt wysokim FT3 i FT4 trzeba liczyć się z nadczynnością tarczycy, która objawia się niewyjaśnionym chudnięciem, intensywnym poceniem się i uczuciem kołatania serca.
aTPO – aTPO to badanie, które ma na celu określić poziom przeciwciał skierowanych w stronę peroksydazy tarczycowej. Wysoki poziom aTPO prawdopodobnie jest związany z możliwym uszkodzeniem tarczycy. Z kolei za niskie stężenie przeciwciał aTPO raczej wyklucza problem z tarczycą, ale sugeruje konieczność dalszej diagnostyki pod kątem np. cukrzycy typu I, czy RZS (reumatoidalnego zapalenia stawów). Zbyt wysokie aTPO mają zwykle osoby zmagające się z Hashimoto i innymi chorobami związanymi np. z nieprawidłową pracą układu immunologicznego.
aTG – aTG to badanie krwi, które obrazuje stężenie przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie. Wysoki poziom aTG może oznaczać chorobę autoimmunologiczną, w której organizm kieruje swoje przeciwciała w stronę zdrowych komórek – w tym wypadku białek tarczycy.
Lipidogram – Lipidogram jest badaniem krwi, które pozwala szybko sprawdzić rozkład „dobrego” cholesterolu, czyli HDL, trójglicerydów i „złego” cholesterolu – LDL. Wyniki lipidogramu ocenia się indywidualnie według wieku, płci, nałogów (np. palenie tytoniu) i występowania np. innych chorób współistniejących. Lipidogram to jedno z podstawowych badań, których wynik może zasygnalizować konieczność odbycia wizyty u kardiologa, lub po prostu u dietetyka (dopasowanie diety online). Lipidogram zaleca się wykonać u osób zmagających się z problemami z metabolizmem, u osób z nadwagą i u cukrzyków.
Glukoza na czczo – badanie glukozy na czczo może być wskazane dla osób, które zmagają się z tzw. poceniem nocnym, osobom z podejrzeniem cukrzycy, kobietom w ciąży, a także tym, którzy nie mogą przybrać na wadze, mimo stosowania odpowiedniej diety. Badanie glukozy na czczo wykonuje się przynajmniej 16 godzin po ostatnim posiłku. Nieprawidłowe wyniki badania tj. podwyższony poziom glukozy, mogą sugerować konieczność dalszych konsultacji.
Insulina na czczo – poziom stężenia insuliny we krwi to jedno z podstawowych badań diagnostycznych. Zbyt wysoki poziom insuliny we krwi może wskazywać na insulinoodporność, czyli cukrzycę typu II, nietolerancję cukrów: glukozy i fruktozy, a także – w przypadku kobiet PCOS (zespół policystycznych jajników). Zbyt niskie stężenie to z kolei wskazówka do diagnostyki w kierunku cukrzycy typu I i III, lub niedoczynności przysadki. Wyniki insuliny na czczo może być bardzo ważną podpowiedzią podczas ustalania indywidualnej diety online.
Próby wątrobowe: ALT, AST, ALP, BIL, GGTP – próby wątrobowe to kompletny zestaw niezbędnych badań, które służą do oceny stanu wątroby oraz jej pracy. Określenie wysokości enzymów wątrobowych i stężenia bilirubiny jest jedną z podstaw diagnostyki chorób dróg żółciowych, jak i samej wątroby, ale nie tylko! Próby wątrobowe zaleca się wykonywać również przy długotrwałej lekoterapii, a także po długim okresie intensywnej suplementacji. Nieprawidłowa, zła dieta też ma pośredni wpływ na końcowe wyniki prób wątrobowych.
Kwas foliowy – poziom kwasu foliowe warto zbadać zarówno przed ciążą, co jest szczególnie ważne u kobiet planujących powiększenie rodziny, ale nie tylko wtedy. Określenie poziomu kwasu foliowego jest niezbędne przy diagnozowaniu anemii. Warto wykonać je w pakiecie z badaniem na stężenie witaminy B12 we krwi. Poziom kwasu foliowego można podnieść odpowiednio dopasowaną dietą online.
Witamina B12 – stężenie poziomu witaminy b12 z dietetycznego punktu widzenia, jest niezwykle istotne do oceny stanu zdrowia. Niedobory witaminy B12 mogą sugerować anemię, czyli niedokrwistość, której częsta (ale nie jedyna) przyczyna tkwi w nieprawidłowym odżywianiu. Poza ta kwestią, badanie witaminy B12 we krwi może być również przydatne podczas diagnostyki chorób neurologicznych.
Żelazo – badanie stężenie żelaza we krwi powinno być wykonane szczególnie przy planowaniu diety online, lub w przypadku prowadzenia diety wegetariańskiej, ubogiej w naturalne źródła żelaza (np. czerwone mięso). Osłabienie, przewlekłe zmęczenie i charakterystyczne zasinienia pod oczami i blada skóra, mogą, ale nie muszą być przyczyną niedokrwistości, czyli anemii. Niedobór żelaza może być również objawem chorób nerek, wątroby, a nawet chorób nowotworowych.
Ferrytyna – badanie ferrytyny warto przeprowadzić szczególnie wtedy, gdy wyniki stężenie żelaza i ogólne wyniki krwi (za niski poziom hemoglobiny i hematokrytu) wskazują na możliwość wystąpienia niedokrwistości, czyli anemii. Ferrytyna i żelazo się nierozerwalnie ze sobą połączone. To właśnie ferrytyna zapewnia prawidłowe magazynowanie żelaza. Warto wykonać je również profilaktycznie – żeby po prostu sprawdzić, czy jest się zagrożonym anemią, lub w trakcie dodatkowej suplementacji żelazem.
Transferyna – Wzrost stężenia transferryny we krwi może świadczyć o niedoborach żelaza. Badanie zaleca się wykonywać w pakiecie razem z oznaczeniem stężenia żelaza i ferrytyny. Jest niezbędne do oceny wystąpienia ewentualnej niedokrwistości. Transferryna transportuje żelazo do komórek ciała, a syntetyzuje się w wątrobie.
Morfologia ogólna z rozmazem – to jedno z podstawowych badań kontrolnych krwi. Morfologia ogólna z rozmazem jest punktem wyjściowym do wyboru i dopasowania odpowiedniej diety online, a także podczas jej trwania. Dzięki temu badaniu można ocenić pełen obraz biochemii krwi. Będzie zatem obrazować nie tylko poziom czerwonych i białych krwinek, ale również płytek krwi i skład osocza.
Mocz z osadem – Badanie moczu z osadem jest uzupełnieniem badań diagnostycznych. Określa dokładny skład moczu, czyli liczebność nabłonków, leukocytów, erytrocytów, wałeczków i składników mineralnych w moczu. Ogólne badanie moczu jest w stanie również potwierdzić lub wykluczyć wystąpienie bakterii, które mogą świadczyć o stanie zapalnym.
Przeciwciała na różyczkę – Liczba przeciwciał IgG we krwi może świadczyć o przebytej lub trwającej chorobie. Badanie IgG Rubella Virus jest niezwykle ważne szczególnie u kobiet w ciąży. Brak naturalnej odporności na różyczkę, lub gorzej – zakażenie wirusem różyczki jest bowiem bardzo niebezpieczna dla płodu. Przebyte szczepienia, lub przejście przez tę chorobę w dzieciństwie może wpłynąć na wynik i świadczy o naturalnej odporności na wirusa różyczki.
Cytomegalia – badanie CMV, określa ilość przeciwciał IgG przeciw CMV (cytomegalii). Badanie to wykonuje się rutynowo u kobiet w ciąży. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bowiem zagrożeniem dla rozwoju płodu. Objawem zakażeniem może być np. osłabienie, ale zazwyczaj przechodzi się przez tę chorobę bezobjawowo.
Toksoplazmoza – badanie na przeciwciała toksoplazmozy powinno się wykonać zarówno przez rozpoczęciem starania się o dziecko (kobiety), jak i w trakcie ciąży. Ocena przeciwciał IgG i IgM jest w stanie zobrazować, czy obecnie jest się zakażonym toksoplazmozą, czy też chorowało się na nią w przeszłości. Zakażenie toksoplazmową w trakcie ciąży może prowadzić do poważnych wad płodu.
LH, FSH, estradiol, testosteron, androstendion – badanie u kobiet, niezbędne jest w określeniu prawidłowego działania układu hormonalnego. Jest szczególnie istotne podczas diagnozowania problemu z zajściem w ciąże. Wszelkie zaburzenia hormonalne mogą nie tylko utrudnić zajście w ciążę, ale również być przyczyną zaburzeń długości cyklu, zaburzeń miesiączkowania lub braku miesiączki. Badania jakie należy wykonać w 10-13 dniu cyklu to: LH (hormon luteinizujący), FSH (hormon folikulotropowy), a także hormony: estradiol, testosteron i androstendion. Jeśli kobieta nie miesiączkuje – badanie można wykonać w dowolnym dniu.
Progesteron i prolaktyna – podwyższone normy progesteronu i prolaktyny w 21 dniu cyklu miesiączkowego u kobiet mogą świadczyć o nieprawidłowym działaniu tarczycy i innych zaburzeń hormonalnych, które mogą wywoływać szereg negatywnych skutków zdrowotnych, w tym problemów z zajściem w ciążę lub jej utrzymaniem.
